Brave hond!

Een verhaaltje over vriendschap, een hond en een schilderijtje.

Rouw

Mijn oude vriend was in rouw. Hij had kort voor zijn eigen verjaardag zijn trouwe hond moeten laten inslapen, een brave oude golden retriever. Wie ooit een hond heeft verloren snapt dat mijn vriend zijn verjaardag een keer oversloeg. Als alternatief maakten we op die dag samen een wandeling. Dezelfde wandeling die wij met de hond een maandje eerder ook hadden gedaan.

Laatste wandeling met de hond

Wij kuierden kalm voort, mijn vriend met een stok en de oude hond uitgebreid snuffelend en op zijn elvendertigst wat vlaggetjes plaatsend. Haast bestond niet. We hadden elkaar lang niet gesproken en ook wij bleven om de haverklap stilstaan, alsof de stroom van onze dialoog hier en daar te sterk kolkte om er fysiek doorheen te waden.

Opeens merkten we dat de hond er niet meer was. Waar hadden we hem voor het laatst gezien? We liepen al roepend terug en vroegen vergeefs aan voorbijgangers of ze hem gezien hadden. Alweer bijna terug aan het begin van het pad had iemand eindelijk goed nieuws: hij had de hond zien zwemmen in een kleine poel, een heel eind terug. We maakten rechtsomkeert en uiteindelijk zagen we hem in de verte aan komen sjokken, hijgend en zwart van de modder.

Het terugwandelen naar huis bleek voor de hond te zwaar, zodat we een tijdje pauzeerden op een bankje. Zittend kletsten we onverdroten verder, terwijl de hond languit en hijgend op zijn zij lag bij te komen in het gras. Ik vond het een aandoenlijk tafereeltje en in een impuls bood ik mijn vriend aan een schilderijtje van zijn dierbare hond te maken. Hij zou mij wat foto's toesturen.

Van wat ik ontving vond ik deze foto precies passen bij mijn herinnering: een brave oude hond, voldaan bijkomend in het diffuse tegenlicht van een late namiddag.

Een schilderijtje

Het schilderijtje schilderde zich als vanzelf.

Nou ja, dat klinkt misschien wat zweverig of overdreven, maar zo is het wel gegaan. Misschien heeft het ermee te maken dat de situatie (weerzien met mijn oude vriend), het beeld op de foto (mijn favoriete licht, de tevredenheid van de hond) en mijn gevoel (ik ben hier en wat ik zie, raakt me) in conjunctie stonden, zodat alle voorwaarden om iets te kunnen creëren elkaar aanvulden en versterkten. In je verbeelding begin je dan eigenlijk al te schilderen terwijl je nog geen kwast in je handen hebt.

Enfin.

'That's all I have to say about it', om met de filosoof Forrest Gump te spreken.

Het hele proces voltrok zich in vier sessies tussen andere werkzaamheden door, de langste iets meer dan een uur, de kortste een half uurtje.

Voor wie het interesseert beschrijf ik hieronder kort hoe dat verliep.

Sessie 1

Over een afgekeurd olieverfdoekje van 30x40 cm schilderde ik een gemiddeld grijs imprimatura, dat is een alles bedekkende onderschildering die de weg baant voor het eigenlijke schilderen. Ik gebruikte daarvoor een mengsel van ruwe omber, kobalt blauw en een beetje zinkwit, met hier en daar een snufje ruwe sienna of gele oker.

Vervolgens schetste ik de grote vormen van de hond aan de hand van de foto door met een rank penseeltje wat hele simpele markeringen in het vlak te plaatsen in hetzelfde kleurenpalet. Daarna blokte ik de toonwaarden in, waarbij ik zoveel mogelijk meteen de juiste kleur probeerde te treffen. Geen gedetailleer of gepriegel, alleen maar grote vormen, aangebracht met een grote platte penseel met lange soepele haren (synthetisch). Voor de smeerbaarheid heel soms een mespuntje Liquin als medium.

Sessie 2

Eerst niets doen, alleen maar kijken, de tijd nemen om te kijken: wat zie ik, wat is goed, wat nog niet?

De proporties van de vormen klopten nog niet, dus corrigeerde ik het achterlijf, de kop en de poten.

Wat ook in het oog sprong was de onbalans tussen achtergrond (zand) en hondenlijf (vacht), het licht-donker contrast was nog te hard. De achtergrond was in verhouding nog te donker, daar plaatste ik alvast wat streken lichte verf. In de vacht bracht ik wat meer kleurnuances aan.

Sessie 3

Weer: eerst de tijd nemen om te kijken, kijken, kijken.

En dan opeens weet je het. Voor de achtergrond gebruikte ik een paletmes, zodat ik met wat scherpere randjes een subtiel contrast kon creëren met de zachte randjes in de vacht. De tint maakte ik ietsiepietsie lichter en warmer vanuit de hoek linksonder. Ik bracht subtiele verschillen aan tussen warmer en koeler door ruwe sienna of oker, dan wel of ruwe omber en kobalt bij te mengen, ook in de schaduw in de voorgrond.

Sessie 4

En weer: kijken, kijken, kijken.

Nu zag ik welke correcties en detailleringen ik moest aanbrengen, vooral in het gezicht van de hond. Ook daar nog steeds zoveel mogelijk met grote kwasten.

Ten slotte volgden de laatste toetsen licht in de vacht, het lichtst (vanwege het tegenlicht) op rechtervoorpoot, hoofd, rug en staartpuntje, en nog wat reflectielicht in het 'gezicht' en elders op het lijf.

Zo was-ie in balans, klaar!

Extra controle (speciaal voor perfectionisten): Als je dezelfde afbeelding in zwartwit bekijkt kun je goed controleren of de licht-donkercontrasten in de grijswaarden overeenstemmen met de kleurcontrasten. Daarvoor moet je de kleurenversie door je oogharen bekijken.

Tot slot

Mijn vriend was behoorlijk blij met het schilderijtje. Ik trouwens ook, en ik had ook erg genoten van het schilderen. Dieren zijn een fantastisch onderwerp waar ik mij graag vaker mee zou willen bezighouden.

Mocht ik u hiermee op een idee brengen: dat mag u gerust opvatten als een uitnodiging! Klik in dat geval op: https://www.dicktulp.nl/contact

Tot de volgende nieuwsbrief maar weer.