Vorige week mocht ik ism. The Fine Art Collective op de Willem de Kooning Academie in Rotterdam voor zo'n 25 enthousiaste studenten een workshop geven over het ultiem beperkte palet van de Zweedse schilder Anders Zorn (1860-1920).
Vandaag kreeg ik daar nog wat leuke foto's van binnen. Verraste gezichten over zóveel kleuren uit enkel geel, rood, zwart en wit! (klik op foto voor uitvergroten) De Kunstroute Maassluis was zeer goed bezocht, dat kun je rustig stellen. Ook in mijn atelier liepen geïnteresseerde bezoekers de hele zaterdag bij bosjes door mijn atelier. Mijn aquarellen trokken veel aandacht, en een echte trekpleister was de wand met werken van cursisten van het Open SchildersAtelier. De oooh's en aaaah's waren niet van de lucht bij het zien van alles wat daar hing. Iedereen die op bezoek is geweest: hartelijk dank voor alle belangstelling. Een goeie stimulans om hiermee verder te gaan! Het Open SchildersAtelier slaat aan, dat durf ik rustig te stellen. Voor het tweede achtereenvolgende jaar coach ik elke dinsdagavond tussen 19:00 en 22:00 in mijn atelier een telkens wisselend aantal enthousiaste kunstschilders bij het uitwerken van hun zelfgekozen onderwerpen. Het maakt niet uit of ze werken in acryl-, aquarel- of olieverf: iedereen die verder wil komen in de edele kunst van het schilderen is welkom. Het blijkt goed aan te slaan dat je zelf kunt bepalen hoe laat je start en hoe lang je blijft. Per maand stuur ik achteraf een factuurtje. Zo kan ieder voor zichzelf bepalen hoeveel tijd en geld hij of zij erin wil steken. Elke dinsdagavond eindigt met het gezamenlijk evalueren van wat er die avond is gemaakt. En het is elke keer weer een verrassing om te zien hoe iedere deelnemer zich verder ontwikkelt en stapje voor stapje de kneepjes van het kunstschildersvak onder de knie weet te krijgen. Afgelopen dinsdag waren er 6 deelnemers en hoewel hun werken nadrukkelijk nog niet af zijn, wil ik hier toch eens even (met gepaste trots en met hun goedvinden) laten zien waar zij aan werken.
Binnenkort, tijdens de Kunst- en Atelierroute Maassluis, zal ik een aantal werken van alle 'dinsdagavondschilders' in mijn atelier exposeren, dan kunt u met eigen ogen zien wat voor fraais daar eigenlijk gemaakt wordt.
Schilderen is het met penseel beschrijven van licht op dingen. Dat zegt kunsthistoricus Jeroen Stumpel onder andere als hij in de Universiteit van Nederland uitlegt waarom we in de westerse cultuur met olieverf gingen schilderen. Een mooie heldere uiteenzetting in amper een kwartier over die vloeiende, gloeiende verfsoort vind je hier.
Omdat ik 65 was geworden kreeg ik van mijn zoon Wouter een bijzonder cadeau: we zouden samen naar de tentoonstelling van Sargent's aquarellen gaan, in de prachtige Dulwich Gallery in London! Wouter is een groot bewonderaar van John Singer Sargent. Ik kon mijn geluk niet op, want niet alleen was Sargent ook een van mijn favoriete olieverfschilders, zijn aquarellen konden mij zowel als Wouter werkelijk in vervoering brengen. En de aquarellen die we nu gingen bekijken waren bijna een eeuw lang niet geëxposeerd geweest! Twee Sargent-fans op weg naar het Walhalla dus, Als opwarmertje deden we een dag eerder nog even gauw Tate Brittain, waar we Sargent's meesterwerk 'Carnation lily, lily rose' (olieverf) bewonderden. Dat was een heuglijk moment, waar ik na thuiskomst ter herinnering een even snel een aquarelletje aan moest wijden. En toen was het eindelijk zondagmorgen 17 september jl. Na het ontbijt wandelden we door Upper Norwood naar de gallery en stortten wij ons als hongerige kunstwolven op de meesterwerken van een schilder die wat mij betreft tot de begaafdste aquarellisten ter wereld gerekend mag worden. Bijna drie uur lang gingen we volledig op in de magie waarmee deze schilder telkens weer het licht zo virtuoos wist te vangen in de meest gewaagde composities en in de meest sprankelende tinten. Het was fantastisch.
Om een korte indruk te geven volgen hieronder een paar van zijn meesterwerken. Medio juli reden we Frankrijk binnen, net na een zeer warme periode. Het kwam ons goed uit dat de temperatuur tijdens onze trektocht van 3 weken schommelde tussen de 23 en 27 graden, soms met een uitschietertje omhoog of omlaag en nauwelijks regen van betekenis. Naast fietsen, wandelen, kerken kijken of lui liggen met een boek kon ik er vaak op uit met schetsboekje of aquarelbloc.
Hieronder stal ik de 'buit' uit, geen verpletterende meesterwerken, maar wel doorleefde en warme herinneringen aan alle plekken waar we geweest zijn: aan de Loire, in de buurt van Brive-la-Gaillarde, in de Gers (ook wel bestempeld als 'het Franse Toscane'), waar we in Marciac nog iets konden meepikken van het jazzfestival dat er net gestart was. Verder verbleven we net onder La Rochelle en ten slotte in het pittoreske Honfleur. Portretschilderen is een proces van duizend ingewikkelde keuzes maken over vorm, compositie, toonwaarden, kleur, randen en hoe je dat alles in balans brengt en hoe je tegelijk zorgt voor een of meer duidelijke focuspunten. Hoe vaker je het doet, hoe meer je merkt dat je inzicht toeneemt en ook hoe groter je vaardigheid wordt met het penseel. En het is een geweldige ervaring om zo nu en dan iets tot stand gebracht te hebben dat opeens een overtuigende eigen identiteit lijkt te hebben, zodat je je afvraagt: heb ik dat werkelijk gemaakt? Dat gebeurt echter maar zo nu en dan. Meestal moet je erkennen dat het er best aardig uitziet, maar dat het toch iets ontbreekt. Van de vorige blog vond ik het tweede portretje bijvoorbeeld behoorlijk sterk. Het had een brutale toets en er zaten oneffenheden in die het sterk en aantrekkelijk maakten (voor mij althans). Vandaag schilderde ik het onderstaande portretje en daarvan denk ik achteraf: mmm... Niet onaardig, maar op de een of andere manier vind ik het iets te braaf geworden, minder spetterend dan het voorgaande. De toonwaarden zijn goed, de tinten hier en daar wat extra aangezet (lippen, neus, schaduwhoekje linkeroog), en er zijn drie duidelijke focuspunten: eerst het linkeroog, dan het andere oog en dan de mond. De rest is opzettelijk minder uitgewerkt. Gelukkig heeft het wel de stevige toets waar ik gek op ben in die ik me steeds meer als stijlkenmerk wil eigen maken. Kortom niet ontevreden, maar morgen weer een nieuwe studie! Ten slotte een voorbeeld van een echte meester: Anders Zorn (1860-1920) durfde gewoon alles en deed het zo. Toch net effe iets robuuster, vind je niet!
Vandaag weer eens heerlijk gestudeerd, zo intens geconcentreerd dat ik telkens een uur of twee volledig van de wereld was. Resultaat: twee kleine alla prima portretstudies naar referentiefoto:
- een van een eigen model en - een van internet geplukt portretje van de Spaanse meesterschilder Golucho. Niet primair gestuurd op uiterlijke gelijkenis, maar gefocust op uitdrukking van gemoedstoestand - de innerlijke gelijkenis, zeg maar - en een goeie toonwaardenbalans. En heerlijk weer in olieverf! |
Archives
Augustus 2018
Categories |